Rusya’nın kafasındaki ‘soru işareti’
Rusya lideri Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev’in açıklamasında kullandığı ‘soru işareti’ ifadesi, kafalarda soru işareti oluşturdu.
Ankara yeniakit.com.tr
Türkiye’nin, sağlanan mutabakat gereği İdlib’de kontrolü sağlaması ve Heyet Tahrir Şam’ı çıkarması gerektiğini söyleyen Aleksandr Lavrentyev, Türkiye’nin bunu kolaylıkla başarabileceğinin altını çizerek, “Pek çok soru işaretine ve bizde büyük hayal kırıklığına yol açıyor” dedi. Uzmanlara göre Türkiye gücüne rağmen taleplerinin yerine getirilmesi için işi ağırdan alıyor, sebebi ise önce Rusya’nın, Türkiye’nin talepleri ile ilgili adım atması.
Rusya’nın kafasındaki soru işareti ne?
Kazakistan’ın başkenti Nursultan’da düzenlenen Astana görüşmeleri sonrası bir basın toplantısı düzenleyen Rusya lideri Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, “Türk dostlarımızla ılımlı muhalifler İdlib’de geriye kalan teröristleri yok etme çalışmalarını yerine getiremedi. Heyet Tahrir Şam militanları bu toprakların büyük bölümünde kontrol sağlamış olabilmeleri, elbette ki pek çok soru işaretine ve bizde büyük bir hayal kırıklığına yol açıyor.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin yeterli güce sahip olmasına rağmen bölgedeki kontrolün Heyet Tahrir Şam’da olmasını “hayal kırıklığı” ifadesiyle değerlendiren Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev’in aynı cümle içinde kullandığı “pek çok soru işareti” ifadesi ise dikkat çekti.
Can Acun: Rus tarafı ikili sistem kullanıyor
Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Dış Politika Uzmanı Can Acun, buna benzer açıklamaların daha önceden de Rus tarafından geldiğini belirtti.
yeniakit.com.tr’ye konuşan Can Acun, Rusya’nın ikili bir sistem uyguladığına dikkat çekerek, alt kademelerde sert açıklamalar yapıldığını ancak üst kademelerde, özellikle PutinErdoğan görüşmesinde Putin’in sıkıntıları daha da yumuşatarak dile getirdiğini belirtti. Can Acun sonuçta bir uzlaşmanın sağlandığını söyledi.
Makro bir anlaşmazlığın bulunmadığını, Astana görüşmeleri öncesi Türkiye’nin baskı yapabilmek, pazarlık verilerini güçlendirebilmek, Anayasa Komisyonu oluşturulmasında Türkiye’nin daha çok söz sahibi olmasını sağlamak için diplomatik manevralar yaptığını söyleyen Acun, “Erdoğan ile Putin arasında mesele götürülüyor ancak alt düzeyde ifadeler biraz daha sert çıkıyor. Bu, masada konuları kendi lehlerine çevirme için manevra olarak görmek lazım.” dedi.
Türkiye’nin daha önceden vermiş olduğu taahhütler olduğunu hatırlatan Acun, “Bu taahhütlerin yerine getirilmemiş olmasından dolayı bir hayal kırıklığı olduğu, Rusya tarafından daha önce de dile getirilmişti. Tahrir Şam’ın silahsızlandırılmış bölgeden tamamen çıkarılması konusunda bir uzlaşma vardı. Sahada somut olarak gerçekleşmediği için bu beklentilerin karşılanmadığını ifade etmeye çalışıyorlar.” ifadelerini kullandı.
'Soru işareti' ne anlama geliyor?
Rusya lideri Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev’in açıklamasında kullandığı “Soru işareti”nin, “Türkiye üzerine düşeni ‘bilinçli şekilde’ yerine getirmiyor” anlamına geldiğini belirten Can Acun, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“ ‘Türkiye’nin İdlib’de kontrolü ele geçirme gücü var ancak bilinçli şekilde bunu yapmıyor’ demek istiyor. Alt düzeyde açıklamalarda bu böyle ama Putin seviyesine geldiğinde olay farklı noktaya geliyor. Alt kademelerde sert açıklamalar yapıp Astana görüşmelerinde kendilerine alan açmak istiyorlar. Erdoğan ile Putin arasındaki temel mutabakat önemlidir.”
Can Acun, “Son dönemlerde Türkiye, Tel Rifat’a operasyon yapılması ve PKK’dan temizlenmesi için Rusya’nın Tel Rifat’tan çekilmesini istiyor ve bu konuda çok bastırıyor. Oradaki baskıyı azaltmak için bu tür açıklamalar yapabilirler. Bu konu tamamen diplomasi masasında alver modeli ile ilgilidir. Fırat’ın doğusunda taleplerimiz var. Anayasa komisyonu ile ilgili taleplerimiz var. PKK tarafından Türkiye’ye saldırıların yapıldığı Tel Rifat’tan Rusya’nın çıkması ile ilgili talebimiz var. Onların da İdlib ile ilgili talepleri var.” diye konuştu.
Dr. Dinmuhammed Ametbek: Rusya, sonuca ulaşılamadığını vurguluyor
Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi (ANKASAM) Avrasya Masası Başkanı Dr. Dinmuhammed Ametbek, Tahran Zirvesinden bu yana Rusya’nın İdlib’i teröristlerin yuvası olarak gördüğünü hatırlatarak, “Türkiye bu alanda önemli bir ortak. Türkiye’nin tutumundan dolayı İdlib’de bir operasyon düzenlenmedi. Rusya’nın baştan beri bölgedeki gruplarla ilgili fikrinde bir değişiklik olmadı.” dedi.
Konuyu yeniakit.com.tr’ye değerlendiren Dr. Dinmuhammed Ametbek, “Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova her hafta düzenli olarak yaptığı basın toplantısında mutlaka Suriye ile ilgili gelişmeleri değerlendirir. Orada da sıkça vurguladığı bölge İdlib’dir. En son düzenlediği basın toplantısında Mariya Zaharova İdlib’de sorunun devam ettiğini, Türk ortaklarının elinden geleni yaptığını ancak istenilen sonuca hâlen ulaşılamadığını söylemişti ve bu konuda da iş birliğinin devam edeceğini belirtmişti.” şeklinde konuştu.
Dr. Dinmuhammed Ametbek, ErdoğanPutin görüşmesinde İdlib’in temizlenmesi konusunda Türkiye’nin sorumluluk aldığını dile getirerek, “Rusya’nın genel yaklaşımı ‘Türkiye iyi niyetli ama istenilen sonuca yaklaşılamadı’ şeklindedir. Rusya hiçbir şekilde Türkiye’nin iyi niyetini sorgulamıyor. Ama ‘soru işareti’ hiçbir zaman kullanılmamıştı.” dedi.
yeni akit