Çin ne yapmak istiyor?

Çin ne yapmak istiyor? 

Halkını yakın markaja aldı

1,4 milyarlık nüfusunu kontrol ve denetim altında tutmak isteyen Çin, kendi halkını teknoloji ile "yakın markaja" aldı. Pekin yönetimi kamuya açık alanlara yerleştirilen yüz tanıma sistemlerinin suçla mücadele için olduğunu savunsa da, ülkede gerçek kimlik bilgileriyle kayıt zorunluluğu olan sosyal medya hesapları, özel hayat hakkını ihlal ediyor.

 Çin ne yapmak istiyor? Halkını yakın markaja aldı

Çin yönetimi, dev nüfusunu kontrol ve denetim altında tutmak için dronelardan sosyal medyaya, yüz tanıma sisteminden veri madenciliğine kadar birçok yöntem kullanarak vatandaşlarını teknolojinin "yakın markajı" altına alıyor. 2020'den itibaren "sosyal güven" başlığı altında "vatandaşlarını puanlamaya" hazırlanan Pekin yönetimi, 1,4 milyarlık nüfusunu izlemek ve kontrol altında tutmak için çok çeşitli yöntemler kullanıyor.

Güvenlik amaçlı yüz tanıma

Çin, yüzde 90 doğruluk payıyla saniyede 1 milyar 300 milyon kimlik bilgisi ve biyometrik fotoğraf veri tabanına eşleştirilebilen bir yüz tanıma sistemi geliştiriyor. Halihazırda ülkede kısmen kullanılan sistemin, kamu yönetimi ve aranan şüphelilerin izlenmesi gibi güvenlik ve devlet amaçları için kullanılacağı savunuluyor.

Her mesaj delil niteliğinde

Çin'de yaklaşık 1 milyar aktif kullanıcı sayısına sahip sosyal medya platformu WeChat, Çin Komünist Partisi (ÇKP) tarafından yönetilen ülkedeki yetkililerin teknolojiyi sosyal denetim aracı olarak kullanabilmesine de fırsat veriyor. WeChat'i kullanabilmek için kişisel bilgilerin, gerekli durumlarda ülkedeki güvenlik birimleriyle kullanıcının "izni ve bilgisi dışında" paylaşılabileceği yönündeki gizlilik sözleşmesine onay mecburiyeti bulunuyor. WeChat üzerinden atılan mesajlar, grup sohbetleri ve içerik paylaşımları, kullanıcılar daha sonra silmiş olsa bile mahkemelerde görülen davalarda delil olarak sunulabiliyor.

İhbar edene ödül

Pekin yönetimi, vatandaşlarını izlerken insan faktöründen de yararlanıyor. Çin Kamu Güvenliği Bakanlığının açtığı "ihbar platformu" adlı internet sitesinden vatandaşlara, çevrelerinde "sosyalist sistemi yıkmak" ve "ulusal güvenliğe zarar vermek" şüphesi gördüğü yerli veya yabancıları ihbar etmeleri çağrısı yapılıyor. Bilginin önemine göre ihbarcılara, yaklaşık 8 bin liradan 400 bin liraya kadar ödül tahhüdünde bulunuyor.

Korsan kuşlar

Resmi medyada yer alan haberlere göre, Çin'de yerleşimin nispeten seyrek olduğu en az beş eyalette halkı izlemek için "kuş görünümlü" dronelar kullanılıyor. Bazı kamu kurumlarının da kullandığı "robot kuşlar", gerçek güvercin hareketlerinin yüzde 90'ını kopyalayacak şekildeki tasarımıyla bir kuş sürüsüyle uyumlu şekilde gökyüzünde manevra yapabiliyor. Kuş görünümlü uçan robotlar, kamera, konumlandırma sistemi ve uydu iletişimi için bir veri bağlantı anteniyle de destekleniyor.

Veri madenciliği

Çin’de sosyal denetim alanında seçilen yollar arasında “beyinden veri madenciliği” formülü, en ilginç yöntemlerden biri olarak dikkati çekiyor. Hong Kong merkezli “South China Morning Post” gazetesinin haberine göre, Hangcou kentindeki Congcıng Elektrik adlı bir şirket, işçilerin beyin dalgalarını izlemek için onlara özel cihazların bulunduğu başlıklar takıyor. Şirket, beyin dalgalarını ölçen cihaz yardımıyla bu işçilerin performanslarını artırmaları için veri elde ediyor. (Yeni Şafak)