Abdülhamit han’ın çizdiği 105 yıllık petrol haritası

Abdülhamit han’ın çizdiği 105 yıllık petrol haritası

 

Haritada şu anki sınırlarımız içerisinde kalan 14’den fazla yer var.Alman heyet başkanı Graskoph’un hazırlamış olduğu bu harita 913 Eylül 2002 tarihine 15.Türk Tarih Kongresi’nde Bir Padişah Mülkü: BağdatMusul Petrolleri adlı tebliğiyle ilk kez Doç.Dr. Arzu Terzi tarafından yayımlandı.

Daha sonra ise Başbakanlık Osmanlı Arşivince hazırlanan Osmanlı Döneminde Irak, Plan, Fotoğrafçılık ve Belgeler adlı kitapta yayınlandı. Ancak yanlışlıkla haritanın aslına müdahale edilerek bölgedeki petrol yatakları dışındaki yerleşim yerleri de petrol kuyusu olarak işaretlendi(?) Bu yanlışlık ise 65ayrı yerde petrol bulunduğuna yönelik yorumları ve haberleri beraberinde getirdi

SULTAN’IN EMRİ İLE ÇALIŞMA BAŞLATILDI

Özellikle 1800’lerin sonunda tüm dünyada önemli bir maden olarak kabul edilmeye başlanan petrol, ülkemize bu kadar yakın coğrafyalarda adeta “basılan yerden fışkırırken” topraklarımızda çok az noktada çıkarılması, çıkarılsa da kalitesiz olması üzerine sürekli konuşuluyor.1800’ün son çeyreğinde Sultan Abdülhamit Han bu durumun üzerinde durmaya karar veriyor fakat o zamanlar jeoloji üzerine tahsil yapmış mühendis azlığı ve maddi kaynak yetersizliği yüzünden proje bir süreliğine rafa kalkıyor.

Daha sonrasında Sultan, Hazinei Hassa’dan (kendi ödeneğinden yani) kaynak sağlayarak az sayıdaki yerli mühendisin yanına yurt dışından gelen yabancı mühendisleri veriyor ve geniş bir petrol rezervi çalışmasına başlanıyor.İlk olarak Dicle ve Fırat nehirleri havzasında Alman profesör Paul Groskoph ve Habip Necip Efendi önderliğindeki ekip ilk çalışmayı yapıp Sultan’a 22 Ekim 1901 yılında sunuyor.

RİVAYETE GÖRE YAPILAN KAPSAMLI ÇALIŞMA SONRASI 65 NOKTADA PETROL TESPİT EDİLİYOR

 

Özellikle Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu’da, zamanın sınırları içerisinde bir çok noktada petrol emarelerine rastlayan heyet çalışmayı kapsamlı bir şekilde Abdülhamit’e sunuyor. Bazı noktalarda petrolün çıkartılmasının maddi anlamda geliri karşılamayacağı da çalışmanın içine dahil ediliyor heyet tarafından.En önemli yatakların ise Diyarbakır, Mardin, Bismil, HazroÇayıetrafı, Sinan, Batman Çayı etrafı, Dicle bölgesi, Midyat, Bedran, Tulan, Siirt, Botan Çayı etrafı, Habur, Fındık, Cizre, HaburÇayı etrafı, Bitlis Çayı kıyısı ve Hakkâri (Çölemerik)’de olduğu kaydediliyor.

Abdülhamit Han bu haritada gösterilen noktalardan petrol çıkarılmasını göremiyor ve projede ne hikmetse rafa kalkıyor. Peki neden?Özellikle o zaman Osmanlı toprakları içinde bulunan Musul, Erbil, Kerkük, Süleymaniye ve Bağdat gibi yerler şu an petrol zengini olması ve Sultan Abdülhamit Han’ın haritasında bulunması kafaları kurcalayan noktalar arasında.Mesela başka bir örnekte; bu noktalardan biri olan 12. bölge yani SiirtEruh’taki bölgeden 2014 yılının başında 42,3 gravitede çıkarılan petrol. Bu kuyu 40 yıl önce “petrol yok” diye kapatılmıştı…

Hatta zamanın Siirt Valisi Ahmet Aydın; “Yaklaşık 113 yıl önce Sultan Abdülhamit Han bu heyete kendi parasıyla Doğu ve Güneydoğu’da Kerkük ve Musul bölgelerini de kapsayan bir alanda petrole ilişkin harita hazırlanması talimatı veriyor. Baktığımızda bugün Kerkük ve Musul civarında petrol haritada gösterildiği gibi hızlı bir şekilde çıkarılıyor. 

Harita, bölgemizde de 10, 11, 12 ve 13’üncü bölgeler Batman, Botan Vadisi, Siirt ve Şırnak’ın Güçlükonak ilçesine kadar olan bölgede petrol olduğunu gösteriyor. Eruh’ta bulunan petrol Sultan Abdülhamit Han’ın yaptırdığı petrol haritasında belirtilen bölgede çıktı. Böylece Sultan Abdülhamit Han’ın petrol haritasının gerçek olduğu bir kez daha kesinleşti.” diye açıklama yapmıştı.

 

“65 NOKTADA MI YOKSA 16 NOKTADA MI PETROL VAR?” TARTIŞMASI HALA SÜRÜYOR

Bir kesimin “hata” olduğu için 65 olarak petrol noktası göründüğünü söylemesi, diğer taraftan da dış güçlerin bunu kasten öyle gösterdiğini iddia etmesi tartışıla dursun;Sizce Sultan Abdülhamit Han’ın hazırlattığı petrol rezervi haritası gerçek mi?